โค้ด: เลือกทั้งหมด
เมื่อวันพฤหัสที่ผ่านมา สำนักงานเศรษฐกิจการคลังได้จัดประชุมวิชาการประจำปีในหัวข้อ “โลกเปลี่ยนคลังปรับ” ที่จั่วเป็นหัวเรื่องในวันนี้ ดิฉันเห็นว่าเนื้อหาในงานเป็นประโยชน์มากสำหรับผู้อยู่ในโลกธุรกิจปัจจุบัน จึงขอนำมาเล่าสู่กันอ่านเช่นเคยนะคะ
โจทย์ใหญ่ของประเทศไทยที่ทางสำนักงานเศรษฐกิจการคลังชี้ไว้มีสองด้านหลัก คือ ความท้าทายจากภายนอก และความท้าทายจากภายใน
ความท้าทายจากภายนอก ประกอบด้วย 4 เรื่องหลัก เรื่องแรก คือ เศรษฐกิจของโลกผันผวน ทำให้นโยบายการคลังและกึ่งการคลังถูกนำไปใช้ในการฟื้นฟูและกระตุ้นเศรษฐกิจ ก่อให้เกิดภาระทางการคลังในอนาคต
เรื่องที่สอง การค้าการลงทุนเข้มข้น เปิดเขตการค้าเสรีมาก (และดิฉันเห็นว่าการค้าผ่านช่องทางอิเล็กทรอนิกส์ก็เป็นอีกหนึ่งสาเหตุ) ทำให้รายได้จากภาษีลดลง
เรื่องที่สาม เทคโนโลยีก้าวล้ำรวดเร็ว ทำให้ผู้มีเทคโนโลยีเกิดความได้เปรียบทางเศรษฐกิจ
และเรื่องที่สี่ เป้าหมายที่ต้องการให้สังคมและสิ่งแวดล้อมยั่งยืน จึงทำให้มีภาระทางการคลังตามมา
สำหรับความท้าทายจากภายใน ประกอบด้วย 4 ประเด็นหลักเช่นกัน คือ การก้าวพ้นกับดักรายได้ปานกลาง ต้องใช้เวลานาน 15-20 ปี หากเศรษฐกิจของเราเติบโตในอัตราที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน เราจึงจำเป็นต้องหาเครื่องยนต์ใหม่มาเป็นตัวช่วย
ประเด็นที่สองคือ ไทยเราต้องเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมให้มากขึ้น
ประเด็นที่สาม คือ เราต้องเตรียมรับมือกับสังคมผู้สูงอายุ ซึ่งจะทำให้มีภาระทางการคลังเพิ่มขึ้นอย่างมาก และ
ประเด็นที่สี่ คือ เราต้องต่อสู้กับความเหลื่อมล้ำของฐานะที่เรื้อรังมานาน
นอกจากนี้ การที่จะทำให้การคลังมีความยั่งยืนก็ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะรายได้ของประเทศเพิ่มขึ้นอย่างจำกัด ในขณะที่รายจ่ายเพิ่มขึ้นมาก จึงจำเป็นต้องมีเครื่องมือเพิ่มในการดูแลภาระทางการคลังในอนาคต
เพื่อตอบโจทย์ความท้าทายต่างๆเหล่านี้ กระทรวงการคลังจึงจัดทำแผนแม่บทการปฏิรูปการคลังการเงิน พ.ศ.2559-2563 ที่มีเป้าหมายว่า “เศรษฐกิจเติบโตอย่าง มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน” ไปพร้อมๆกับ แผนแม่บทการคลังเพื่อสังคม พ.ศ.2559-2563 ที่มีเป้าหมายว่า “สังคม มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน”
แผนแม่บทการปฏิรูปการคลังการเงิน มุ่งหวังที่จะลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและสังคม โดยการปฏิรูปการเงินฐานราก ปฏิรูปการออม ค่าตอบแทน และสิทธิประโยชน์เพื่อรองรับสังคมผู้สูงอายุ และปฏิรูปการกระจายรายได้และถือครองทรัพย์สิน
นอกจากนี้ ยังมุ่งหวังที่จะเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน โดยการปฏิรูปประสิทธิภาพระบบการเงินและตลาดทุน ปฏิรูปการส่งเสริมภาคเอกชนขับเคลื่อนเศรษฐกิจ และปฏิรูประบบการชำระเงินแบบอิเล็กทรอนิกส์
ทั้งยังตั้งเป้าหมายในการรักษาความยั่งยืนทางการคลัง ด้วยการปฏิรูปรายได้ ปฏิรูปรายจ่าย ปฏิรูปที่ราชพัสดุ ปฏิรูปรัฐวิสาหกิจ และปฏิรูปการบริหารการคลังของประเทศ
และเป้าหมายหลักสุดท้ายในแผนแมบทนี้ คือ กระทรวงการคลัง ต้องการเป็นองค์กรต้นแบบ บริหารงานอย่างมีธรรมาภิบาลและเป็นมืออาชีพ
สำหรับแผนแม่บทการคลังเพื่อสังคม นั้น มีทั้งหมดห้าเป้าหมายคือ ให้ประชาชนมีความมั่นคงในชีวิต ให้ประชาชนมีรายได้เพียงพอ ให้ประชาชนพึ่งตัวเองได้ ทำให้ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมสมดุล และชักจูงให้ภาคเอกชนมีส่วนร่วมโดยเป็นหุ้นส่วน
แผนแม่บททั้งสองแผนนี้ จะนำไปสู่กฎหมายต่างๆอีกหลายฉบับ และที่สำคัญคือ พ.ร.บ.การเงินการคลังของรัฐ เพื่อเป็นแนวทางในการรักษาวินัยทางการคลังของประเทศอย่างชัดเจน เพื่อครอบคลุมนวัตกรรมทางการคลังใหม่ๆ และเพื่อให้สามารถวิเคราะห์ภาพรวมสถานการณ์การคลังของทั้งประเทศได้
ในฐานะประชาชน ก็ต้องเตรียมรับมือกับกฎหมายใหม่ๆ และคาดการณ์ดูผลกระทบที่อาจเกิดขี้น เช่น ภาษีรูปแบบใหม่ๆ การขยายอายุเกษียณ การบังคับให้ทุกนิติบุคคล ต้องจัดให้มีกองทุนสำรองเลี้ยงชีพให้กับพนักงาน เป็นต้น
โดยภาพรวมดิฉันเห็นว่า ถ้าทำตามแผนแม่บทนี้ได้ จะดีมาก และขอสรุปเป็นว่า “โลกเปลี่ยน คลังปรับ ประชาชนเตรียมรับมือ” ค่ะ