โค้ด: เลือกทั้งหมด
สองสัปดาห์นี้ขอพาท่านผู้อ่านไปเยือนไอซ์แลนด์ ดินแดนแห่งน้ำแข็งค่ะ
ไอซ์แลนด์ มีชื่อเต็มว่า สาธารณรัฐไอซ์แลนด์ หรือ Republic of Iceland แต่ถ้าสะกดเป็นภาษาของเขา จะเขียนเป็น Island นะคะ และอ่านว่า “ไอ้ส-แลนด์” ตั้งอยู่ตะวันตกสุดของทวีปยุโรป จริงๆแล้ว ตามโครงสร้างทางธรณีวิทยา ไอซ์แลนด์ตั้งอยู่บนเปลือกโลกของสองทวีป คือ ทวีปอเมริกาเหนือ และทวีปยุโรป โดยมีรอยแยกของเปลือกโลกทั้งสองทวีปนี้ ปรากฏให้เห็นชัดเจนที่เมือง Þingvellir จริงๆแล้วตัวอักษร P ของไอซ์แลนด์ จะเป็นตัว “Þ” และออกเสียงคล้ายๆ “th” มากกว่า “p” แต่ในที่นี้เพื่อความสะดวก ขอเขียนเป็น P นะคะ เปลือกโลกของสองทวีปนี้ ยังเคลื่อนห่างออกจากกันปีละ 2 เซ็นติเมตรค่ะ
ไอซ์แลนด์เป็นประเทศเกาะ เกิดบนเปลือกโลกที่ค่อนข้างใหม่ คือมีอายุเพียง 20 ล้านปีเท่านั้น และเป็นเกาะที่เกิดจากภูเขาไฟ ไอซ์แลนด์จึงยังมีภูเขาไปที่ปะทุอยู่หลายแห่ง และที่ทำให้ชื่อเสียงของประเทศโด่งดังไปทั่วโลก คือ ภูเขาไฟ อียาฟาเลากุล Eyjafjallajokull ความสูง 1,666 เมตรจากระดับน้ำทะเล ซึ่งไม่ได้สูงมาก แต่เมื่อคราวปะทุครั้งหลังสุดเมื่อปี 2553 หรือเมื่อ 7 ปีก่อน ทำให้การขนส่งทางอากาศในยุโรปปั่นป่วนไปหมด ดิฉันจำได้ว่า มีการประชุมนักวางแผนการเงินโลกที่ประเทศเกาหลีใต้ในช่วงนั้น และสมาชิกจากประเทศในแถบยุโรป ไม่ได้เข้าประชุมหลายประเทศ เพราะบินออกมาจากประเทศไม่ได้ นักท่องเที่ยวไทยก็ตกค้างอยู่ในยุโรปจำนวนมาก เพราะเป็นช่วงวันหยุดเทศกาลสงกรานต์พอดี
ไอซ์แลนด์มีพื้นที่ 103,000 ตารางกิโลเมตร ส่วนใหญ่เป็นหินที่เกิดจากลาวาภูเขาไฟ มีพื้นที่ดินเพื่อการเกษตรเพียง 18.7% ประชากรมีจำนวนน้อยมากคือ 335,878 คน ส่วนใหญ่มีเชื้อสายนอร์สและเคลท์ (ชนชาติที่ตั้งรกรากในสแกนดิเนเวียและไอร์แลนด์) ภาษาที่ใช้คือภาษาไอซ์แลนดิช ซึ่งมาจากภาษาของไวกิ้ง แต่ไม่ได้รับอิทธิพลของภาษาอื่นๆมากเหมือนภาษาสวีดิชและนอร์เวย์ คนส่วนใหญ่ คือ 73.8% นับถือศาสนาคริสต์นิกาย อิวานเกลิคัล ลูเธอรัน
เมืองหลวงคือ เมื่อ เรคยาวิค (Reykjavik) สาธารณรัฐไอซ์แลนด์ โดยได้รับเอกราชจากเดนมาร์คเมื่อ 17 มิถุนายน 2487 (ค.ศ.1944)
เด็กที่เกิดในประเทศนี้ไม่ได้สัญชาติทันทีค่ะ ต้องมีพ่อหรือแม่เป็นชาวไอซ์แลนด์เท่านั้น มองได้ว่าเขาพิถีพิถันในการคัดเลือกประชากร และท่านก็คงสงสัยว่า ประชากรน้อยขนาดนี้ เขาพัฒนาประเทศกันอย่างไร
แม้ประชากรจะมีจำนวนน้อย แต่ประชากรมีอายุมัธยฐาน 36.3 ปี ถือว่ากำลังอยู่ในวัยทำงาน และทุกคนก็ทำงานกันหนัก หลายคนแบกงานสองสามงาน เพื่อให้มีรายได้เพียงพอต่อการเลี้ยงชีพ จากข้อมูลของธนาคารโลก ประเทศไอซ์แลนด์มีจีดีพี เท่ากับ 16,600 ล้านเหรียญสหรัฐ ในปี 2558 และมีรายได้เฉลี่ยต่อหัว (จีดีพีต่อหัว คำนวณตามอำนาจซื้อ) เท่ากับ 42,449 ดอลลาร์สหรัฐ เป็นอันดับที่ 23 ของโลก (เทียบกับประเทศไทยที่ 15,346 ดอลลาร์) โดยสูงกว่าเบลเยียม สหราชอาณาจักร ฝรั่งเศส และญี่ปุ่น และมีอัตราการออมค่อนข้างสูงคือ 23.5% ของจีดีพี
อายุเฉลี่ยของประชากรถือว่าค่อนข้างยืน คือ 83 ปี โดยผู้ชายมีอายุเฉลี่ย 80.9 ปี และผู้หญิง 85.3 ปี
ประเทศนี้ให้ความสำคัญกับการศึกษา ใช้งบประมาณเพื่อการศึกษา 7.8%ของ จีดีพี คิดเป็นอันดับที่ 14 ของโลกค่ะ และเยาวชนเรียนหนังสือกันเฉลี่ย 19 ปี โดยผู้ชายเรียนเฉลี่ย 18 ปี และผู้หญิงเรียนเฉลี่ย 20 ปี เท่ากับว่าส่วนใหญ่จบปริญญาตรีและโท
ไอซ์แลนด์รับผู้อพยพค่อนข้างมาก โดยรับ 4.2 คนต่อประชากร 1,000 คน ถือเป็นอันดับที่ 29 ของโลก
แม้ประชากรจะน้อย แต่ถนนหนทางก็ต้องสร้างครอบคลุมไปทั่วเกาะ โดยถนนสายหลักๆจะอยู่รอบนอกของเกาะค่ะ เนื่องจากประเทศไอซแลนด์เป็นสังคมเมือง เพราะมีพื้นที่เกษตรน้อย ถนนสายหลักจึงเชื่อมเมืองต่อเมือง ในบางช่วงถนนมีเพียงสองเลนสวนกัน กะด้วยสายตา อาจจะเป็นทางหลวงกว้าง 8 เมตร แต่พอฤดูหนาวที่มีหิมะปกคลุม รถเกรดหิมะก็กรุยทางได้ดูเหมือนเป็นถนนกว้าง 6 เมตรเท่านั้น เวลารถแล่นสวนกันจึงเพิ่มความหวาดเสียวมาก
อยากเตือนคนไทยที่จะไปเที่ยวไอซ์แลนด์แบบขับรถเอง โดยเฉพาะในฤดูหนาวว่า ต้องศึกษาเส้นทางให้ดี เพราะต้องเพิ่มความระมัดระวัง เพราะหากไม่ชำนาญ อาจขับรถตกถนนได้ค่ะ ซึ่งได้รับรายงานว่ามีรถนักท่องเที่ยวตกถนนมากมาย ทำให้หน่วยกู้ภัย หรือ Rescue Team ซึ่งมีจำกัด ต้องทำงานหนักมาก และพอถึงจุดหนึ่ง เขาก็ตัดสินใจปิดถนน อาจจะปิดชั่วคราวหนึ่งหรือสองชั่วโมง หรือปิดครึ่งวัน หรือหนึ่งวัน เนื่องจากถนนมีสองเลน การจะใช้รถยกมายกรถที่ตกถนน จึงต้องกันไม่ให้มีรถแล่นทั้งสองฝั่ง
คณะของเพื่อนดิฉันอีกคณะหนึ่งไปเช่ารถ จ้างคนขับชาวเยอรมันที่มีประสบการณ์ขับรถมา 25 ปี เคยใช้บริการกู้ภัยครั้งเดียว แต่พอมาขับให้เพื่อนที่ไปเที่ยวช่วง 22-28 กุมภาพันธ์ ช่วง 3 วันแรกขับรถตกถนนใช้บริการหน่วยกู้ภัยไป 2 ครั้งเลยทีเดียว
เพื่อประโยชน์แก่นักท่องเที่ยวในอนาคต หมายเลขโทรศัพท์ขอความช่วยเหลือคือ 112 บริการช่วยเหลือฟรีค่ะ เขาให้เหตุผลว่า เขาต้องการสอนให้คนรู้ถึงความเสี่ยง และตื่นตัวที่จะจัดการกับความเสี่ยงและสถานการณ์ในไอซ์แลนด์ และหากตกอยู่ในอันตรายต้องการความช่วยเหลือ ให้ขอความช่วยเหลือ ไม่อยากให้ตัดสินใจไม่ขอความช่วยเหลือเพราะกลัวเรื่องค่าใช้จ่าย และไม่ต้องการให้คนลังเล หรือรอช้า ซึ่งความช่วยเหลือนั้นอาจจะมาถึงสายเกินกว่าที่จะแก้ไขได้แล้ว
คนขับรถบัสคันที่ดิฉันนั่งเก่งมาก เขาเป็นคนเข้มงวดมากด้วย และก็เข้าใจได้ว่า หากอยู่กับความเป็นความตาย เขาต้องซีเรียส เพราะชีวิตของคนอีก 20 กว่าคน ฝากไว้ในมือของเขา
จะใช้ชีวิตในประเทศที่ธรรมชาติโหดร้าย ต้องรู้จักวางแผน ต้องรู้จักแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า และต้องรู้การจัดลำดับความสำคัญ ว่าความปลอดภัยต้องมาเป็นอันดับหนึ่ง จะได้เที่ยวตามโปรแกรมหรือไม่นั้น ไม่สำคัญ ขอให้ผู้โดยสารปลอดภัย มีห้องพัก และมีอาหารรับประทาน สามสิ่งนี้เป็นเรื่องที่สำคัญยิ่ง
ขณะที่กลุ่มของเราเตรียมออกเดินทางเข้าเมืองตั้งแต่เช้ามืด เพื่อไปให้ใกล้สนามบินมากที่สุด ก็ได้พบคณะนักท่องเที่ยวจากไทยอีกกลุ่มหนึ่งที่ไม่ได้รับทราบเลยว่าในช่วงสายของวันนั้น พายุหิมะจะเข้า และทางการสั่งปิดทางหลวงสายหลัก รวมถึงปิดสนามบิน ดังนั้นหากไปเที่ยว ต้องคอยรับฟังข่าวสารให้ดีนะคะ
การโทรคมนาคมดีมาก เนื่องจากภูมิอากาศในฤดูหนาวค่อนข้างโหดร้าย และภัยธรรมชาติค่อนข้างรุนแรง การสื่อสาร และการพยากรณ์อากาศจึงต้องฉับไวและแม่นยำ อินเตอร์เน็ตของโรงแรมที่ดิฉันไปพักเร็วและแรงทุกแห่งค่ะ ประเทศไอซ์แลนด์มีจำนวนผู้ใช้อินเตอร์เน็ต 98.2% ของจำนวนประชากร
เนื้อที่หมดแล้ว ขอนำไปเขียนต่อในสัปดาห์หน้าค่ะว่า เศรษฐกิจของไอซ์แลนด์เป็นอย่างไร และเมื่อมีประชากรจำนวนน้อยอย่างนี้ รัฐบาลบริหารจัดการอย่างไรจึงทำให้รัฐสวัสดิการดีมาก